Punkt nr 4

Miejsce Śmierci ppor. Juliana Wierzbickiego ps. "Roman"

Przez długie lata miejsce śmierci i obozowiska  Juliana Wierzbickiego ps. „Roman” było nieznane. Bezpośredni świadkowie w większości odeszli, a pozostali nie byli w stanie wskazać lokalizacji. W 2016 r. Stowarzyszenie Poszukiwań Miejsc Walk i Martyrologii oraz Mogił Wojennych „Leśni”, na podstawie pamiętnika, szkiców i mapek  Jerzego Kuntza ps. „Palant”, udostępnionych przez Klub Historyczny im. AK w Augustowie, podjęło poszukiwania miejsc związanych z działalnością oddziału i śmiercią „Romana”. Z wykorzystaniem skanowania laserowego, starych map sztabowych, po przeprowadzeniu wywiadów z osobami posiadającymi jakiekolwiek informacje, po wielu rekonesansach w terenie, wiosną 2018 r., odnaleziono te wyjątkowe miejsca pamięci. Finałem tych działań stało się upamiętnienie wystawione ppor. Wierzbickiemu przez Stowarzyszenie „Leśni” przy szczególnym zaangażowaniu prezesa p. Tomasza Kiełczewskiego. 3 czerwca 2019 r. odbyło się uroczyste odsłonięcie pomnika. W uroczystości wzięła udział Julia Pawlukiewicz, siostra „Romana” wraz z rodziną a także Anna Urbanowska ps. „Lalka”, żołnierz Armii Krajowej, łączniczka, członek oddziału „Romana”. Poniżej fragment przemówienia T. Kiełczewskiego podczas uroczystości: „Widoczny za pomnikiem okop, relikt dawnej wojny, doprowadzi nas do wyjątkowego miejsca. Idąc nim kilkaset metrów na południe trafilibyśmy do skrawka wolnej Polski, leśnej enklawy - obozowiska znanego jako „Roman”, gdzie zamiast nazistowskiego okupanta ujrzelibyśmy polskich żołnierzy, ujrzelibyśmy oddział Armii Krajowej, dowodzony przez człowieka, który ten niewielki skrawek wolnej ojczyzny zorganizował, był nim Julian Wierzbicki ps. „Roman”. (...) W tym mateczniku niepokornych wciąż słychać odgłosy znajdującej się nieopodał powstańczej kuźni a nade wszystko słychać głos „Romana” i ludzi z jego leśnego oddziału. Głos, który mimo minionych 75 lat wciąż nie wybrzmiał wpisując się na trwałe w pamięć o Julianie Wierzbickim.
 

Więcej o odsłonięciu pomnika:

https://archiwum.radio5.com.pl/roman-slynal-z-brawurowych-akcji-odbijal-uwiezionych-partyzantow/

https://bialystok.tvp.pl/42916150/pomnik-pamieci

https://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/169907

https://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/suwalki/id/169940